(3).png "پایگاه خبری جهان پتروشیمی"){kind=logo}
جهان پتروشیمی /ایران با داشتن دومین ذخایر گاز طبیعی جهان، در سال‌های اخیر با چالش‌های جدی در زمینه عرضه و تقاضای این حامل انرژی مواجه شده است. ناترازی گاز طبیعی، به عنوان اصلی‌ترین منبع تامین انرژی کشور، به ویژه در فصل‌های سرد سال، محدودیت‌های جدی را برای صنایع عمده مصرف‌کننده، از جمله صنعت پتروشیمی، به همراه داشته است. این گزارش به بررسی تاثیر ناترازی گاز طبیعی و قطعی آن بر پتروشیمی‌ها و میزان عدم‌النفع آن‌ها در سال ۱۴۰۲ می‌پردازد.تراز گاز طبیعی در سال ۱۴۰۲
در سال ۱۴۰۲، روزانه حدود ۷۵۹ میلیون مترمکعب گاز طبیعی تامین شده است. از این مقدار، ۲۹ میلیون مترمکعب در مرحله تولید و پالایش و ۴۵ میلیون مترمکعب در مرحله انتقال و توزیع مصرف شده‌اند. در نهایت، ۶۸۵ میلیون متر مکعب (معادل ۹۰ درصد) صرف امور گازرسانی شده که ۴۷ درصد آن به بخش خانگی و تجاری و ۲۱ درصد به صنایع عمده اختصاص دارد. صنعت پتروشیمی در این سال حدود ۷۲ میلیون مترمکعب گاز طبیعی مصرف کرده که معادل ۹.۵ درصد از کل گاز تامین شده است.تاثیر ناترازی گاز بر حاشیه سود پتروشیمی‌ها
حاشیه سود پتروشیمی‌ها به طور مستقیم با سهم گاز در سبد خوراک آن‌ها مرتبط است. پتروشیمی‌های تولیدکننده اوره و متانول به ویژه تحت تاثیر ناترازی گاز قرار دارند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که میانگین حاشیه سود عملیاتی پتروشیمی‌های متانول‌ساز و اوره‌ساز در سال ۱۴۰۲ نسبت به سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۱ کاهش یافته است. این کاهش به دلیل افت قیمت محصولات و افزایش هزینه‌ها، به علاوه قطع گاز طبیعی، بود.قطع گاز پتروشیمی‌های متانول‌ساز
پتروشیمی‌های متانول‌ساز در فصول سرد سال با مشکل قطع گاز طبیعی مواجه هستند. بررسی‌ها نشان می‌دهد که پتروشیمی زاگرس بیشترین درصد روزهای قطعی گاز را داشته و پتروشیمی خارک بدون قطعی گاز بوده است. کاهش تولید پتروشیمی زاگرس در ماه‌های سرد به وضوح نشان‌دهنده تاثیر منفی قطع گاز بر تولید این پتروشیمی خواهد بود.قطع گاز پتروشیمی‌های اوره‌ساز
پتروشیمی‌های اوره‌ساز نیز در سال ۱۴۰۲ با مشکلات مشابهی مواجه بوده‌اند. پتروشیمی کرمانشاه با کمترین روزهای قطعی و پتروشیمی لردگان با بیشترین روزهای قطعی گاز مواجه شده‌اند. کاهش تولید و نرخ عملیاتی این پتروشیمی‌ها به ویژه در فصول سرد، نشانه‌های واضحی از تاثیر ناترازی گاز بر صنعت پتروشیمی دارد.
میزان عدم‌النفع پتروشیمی‌ها
محدودیت و قطعی گاز طبیعی منجر به توقف تولید و کاهش عرضه محصولات و در نتیجه عدم‌النفع پتروشیمی‌ها شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که پتروشیمی‌های اوره‌ساز در ماه‌های سرد سال، عدم‌النفع بیشتری (۱۸۹ میلیون دلار) نسبت به پتروشیمی‌های متانول‌ساز (۱۲۵ میلیون دلار) داشته‌اند. در مجموع، عدم‌النفع صنعت پتروشیمی از قطعی گاز در سال ۱۴۰۲ به ۷۰۲ میلیون دلار رسیده است.
ناترازی گاز طبیعی و قطعی آن در سال ۱۴۰۲ به وضوح نشان‌دهنده بحران انرژی در صنعت پتروشیمی ایران است. عدم‌النفع ۷۰۰ میلیون دلاری ناشی از قطع گاز طبیعی، زنگ خطری برای آینده این صنعت و اقتصاد کشور به شمار می‌آید. با توجه به روند رو به رشد تقاضا برای گاز طبیعی و عدم سرمایه‌گذاری کافی در بخش تولید، بحران انرژی در سال‌های آینده به طور جدی تشدید خواهد شد. در نتیجه نیاز به اقدامات فوری و موثری برای عبور از این بحران احساس می‌شود.