نخبه‌کشی در هلدینگ نفت و گاز پارسیان

جهان پتروشیمی / در روزگاری که صنعت پتروشیمی ایران در سخت ترین شرایط تحریمی کشور عصای دست نظام بوده و بیش از هر زمان دیگری به مدیران متخصص، کارآمد و متعهد نیاز دارد، خبر استعفای مهندس ظهیر حیدری‌نژاد از مدیرعاملی پتروشیمی کرمانشاه نه یک اتفاق فردی، بلکه نشانه‌ای از روندی نگران‌کننده در ساختارهای مدیریتی یکی از هلدینگ های مهم نفت و گاز کشور دارد.

از امید برای شکوفایی و توسعه صنعتی به ارزشمندی و اهمیت پتروشیمی در استان مستعدی به بزرگی کرمانشاه تا استعفا یک مسیر کوتاه اما پرمعنا وجود دارد. مسیری که لازم است مدیران غدیر و ساتا را به تامل و تفکر جدی در شایستگی شخصی دارد که جایگاه مهم مدیریت هلدینگ پارسیان را به او سپرده اند.

مهندس حیدری‌نژاد با سابقه‌ای درخشان در پروژه‌های صنعتی و مدیریتی، در بهمن ۱۴۰۳ به‌عنوان مدیرعامل پتروشیمی کرمانشاه منصوب شد و طی مدت کمتر از یکسال چنان تحولی در آن مجتمع ایجاد کرد که امیدهای زیادی را در میان کارکنان، متخصصان و جامعه بومی استان کرمانشاه بوجود آورد. اما حالا با انتشار خبر استعفای این مدیر شایسته باید پرسید:

چه شد که این امیدها چنین زود خاموش شدند؟متاسفانه ساختارهای ناکارآمد و فشارهایی که دیده نمی‌شوند در بسیاری از شرکت‌های پتروشیمی وجود دارند و این وظیفه مدیران ارشد هلدینگ هاست که مانع تاثیرات ناشایست چنین فشارهایی بر مجموعه های تحت مدیریت خود شوند ولی افسوس که ناتوانی برخی مدیران نشسته بر راس هلدینگ هایی مانند پارسیان ساختارهای تصمیم‌گیری غیرشفاف، دخالت‌های غیرتخصصی، و سایر فشارهای سیاسی و اقتصادی و از همه مهم تر حسادت عرصه را بر مدیران نخبه تنگ کرده و موجب می‌شود مدیران کارآمدی مانند حیدری نژاد به‌جای تمرکز بر توسعه و بهره‌وری، مجبور باشند بیشتر وقت خود را صرف پاسخ‌گویی به مطالبات غیرسازنده کنند.

بدون تردید تبعات چنین اقدام های ناشایستی که « نخبه کشی» واضح ترین توصیف آن است عبارتند از:
– فرسایش سرمایه انسانی و خروج نخبگان از صنعت.
– تضعیف روحیه متخصصان و کارکنان.
– کاهش بهره‌وری، نوآوری و رقابت‌پذیری.
– بی‌اعتمادی عمومی به ساختارهای مدیریتی و تصمیم‌گیری.

مهم ترین راهکار برای توقف چنین روندهای ناشایست و جلوگیری از جدایی چنین سرمایه‌های تکرار نشدنی به طور مجمل عبارتند از:
– تقویت استقلال مدیریتی در شرکت‌های پتروشیمی
– ایجاد ساز و کارهای حمایت از مدیران توانمند، کارآمد و متخصص
– شفاف‌سازی فرآیندهای انتصاب، ارزیابی و دلایل برکناری
– نظارت دقیق تر نهادهای بالادستی بر حفظ و ارتقای سرمایه ارزشمند انسانی در شرکت ها.

استعفای مهندس حیدری‌نژاد آن هم‌در شرایطی که توانسته علیرغم تحریم های شدید بین المللی موفق ترین شرکت در صادرات اوره کشور باشد را باید زنگ خطری دانست برای سایر مدیران ارشد هلدینگ پارسیان. زیرا این روش نادرست نخبه‌کشی، اگر ادامه یابد، نه‌تنها اعتماد به نفس مدیران عامل سایر شرکت ها را دچار خدشه و آنان را دچار تردیدهای جدی برای ریسک پذیری می‌کند، بلکه آینده این صنعت را با تهدیدهای جدی مواجه نموده و اعتماد عمومی نسبت به توان مدیریتی کشور را نیز آسیب پذیر خواهد کرد.

امروز، بیش از هر زمان، باید از نخبگان سازماندها حمایت کرد و اجازه نداد ناکارآمدی های مدیریتی آنان را در مسیر فرسایش و خروج قرار دهد./فرهنگ اقتصاد